Czym jest zakon franciszkanów?

Zakon Braci Mniejszych, czyli  zakon franciszkanów, zawdzięcza swoje powstanie postaci św. Franciszka z Asyżu w 1209 roku. Fanciszek z Asyżu (1181-1226) był synem bogatego kupca tekstylnego, który poświęcił swoje życie wierze, żyjąc w absolutnym ubóstwie i oddaniu religijnym. Kanonizowany jako święty przez Kościół katolicki w 1228 roku, był pierwszym przypadkiem stygmatyzacji (rany podobne do tych, które odniósł Jezus, pojawiające się na ciele niektórych osób, a których pochodzenie jest nadprzyrodzone). Dzień jego święta obchodzony jest 4 października. Św. Franciszek z Asyżu wzywał swoich naśladowców, by żyli tak jak on, w surowości i ubóstwie, zachęcani przez Ewangelię.

Warto wspomnieć, że XII wiek jest niezwykle ważny w sprawach religijnych. Wyprawy krzyżowe, których pierwotnym celem (później zdegenerowanym) było odzyskanie Grobu Pańskiego dla chrześcijan, spod zbrojnej ręki Kościoła, którego spór toczy się zawsze z władzą cesarską, z jednej strony zrewolucjonizowały społeczeństwo średniowiecza, z drugiej zaś rozkwit miast, reaktywacja handlu wokół morskich burgundów i bogacący się skokowo Kościół współdziałały w rozkwicie ideałów franciszkańskich, przeciwstawiających się Stolicy Apostolskiej.

Ich głównym celem było życie według Ewangelii. Pierwsza reguła, zwana prostą, składała się z celu życia, który początkowo był bardzo krótki: zestaw tekstów ewangelicznych i kilka norm założycielskich, składających się na to, jak bracia mieli przyjąć nowy zakon, jak powinna wyglądać modlitwa, na czym polegała praca wspólnotowa i życie misyjne. Reguła ta została zatwierdzona ustnie przez papieża Innocentego III i potwierdzona jakiś czas później przez papieża Honoriusza III w 1223 roku.

Z pierwotnego porządku wyłoniły się jednak w samych franciszkanach inne, których specyfika polega na przestrzeganiu Reguły i naśladowaniu Ewangelii. Pierwszy Zakon z 1209 roku dzieli się jednak na trzy jednostki: wspomniany wyżej Pierwszy Zakon, Braci Mniejszych Konwentualnych i Braci Mniejszych Kapucynów.

Drugi zakon tworzą siostry klaryski, których data inicjacji sięga 1212 roku. Klara, która chciała pójść w ślady św. Franciszka, osiadła wraz z grupą naśladowców w San Damiano, niedaleko Asyżu, gdzie udało im się ugruntować swoją pozycję. W skład tego zakonu wchodziły wszystkie klasztory mniszek stosujących regułę św. Klary.

Trzeci Zakon, czyli franciszkanie świeccy, to ostatnia gałąź. Założony w 1221 roku, zakon ten jest zarezerwowany dla tych, którzy chcą iść śladami św. Franciszka, ale nie chcą złożyć ślubu czystości, czyli np. dla tych, którzy wyznają instytucję małżeństwa. W połowie drogi między życiem klasztornym a światem. Ten trzeci zakon również dzieli się na świeckich i regularnych. Zakon Regularny był przedmiotem pewnych kontrowersji, w jednym przypadku przypisuje się jego założenie Elżbiecie Węgierskiej w 1228 roku, a w innym Angelinie Marsciano w 1395 roku. Innym znanym franciszkaninem był święty Maksymilian Maria Kolbe.